საზოგადოებაში გამოკითხვა რომ ჩავატაროთ, უმრავლესობა იტყვის, რომ უიღბლოა! იღბლიან ადამიანად კი მხოლოდ მას დაასახელებენ, ვისაც ვთქვათ, ლოტოში უმართლებს ან ვინც ცხოვრების გზაზე მდიდარ პარტნიორს ხვდება.
ხშირად ვუჩივით ჩვენს ბედ-იღბალს, ის კი, როგორც ამბობენ, წუწუნს არავის აპატიებს და ხშირად ჩიხში გვაქცევს, თუმცა ყოველთვის გვიტოვებს გზას ამ ჩიხიდან გამოსასვლელად; მთავარია, მისი პოვნა შევძლოთ.
“შეიძლება ზღაპარიც ახდეს, მაგრამ მთავარი ამბის დასასრულია”
ჩემი პირველი რესპონდენტი გვიყვება მეზობელი გოგონას ამბავს, რომელსაც დამოუკიდებლად გადაადგილება არ შეუძლია, მაგრამ მისთვის ამას არ შეუშლია ხელი იმაში, რომ გათხოვილიყო და შვილის გაჩენაზეც ეფიქრა.
ამ გოგონას ოცნება კი აუხდა, მაგრამ სამწუხაროდ, ბედნიერება მალევე დაემსხვრა…
ნინიკო:
“ჩემი მეზობელი გოგო, რომელიც უნარშეზღუდული გახლდათ და ინვალიდის ეტლს იყო მიჯაჭვული, მთელი ცხოვრება შეყვარებული გახლდათ მეზობელ ბიჭზე, რომელიც თავიდან ყურადღებასაც არ აქცევდა, მაგრამ როცა უკვე ზრდასრულები გახდნენ, იმ ბიჭს თავში რაღაც გადაუბრუნდა, გოგომ რაღაცით მიიქცია მისი ყურადღება და სიყვარულში გამოუტყდა.
როგორც ამბობენ, მათ შორის ყველაფერი ქორწინებამდე მომხდარა და ბიჭმაც ამიტომ შეირთო ანუ ბოლომდე არ გაწირა, მაგრამ მათი ბედნიერება სულ ცოტა ხანს გაგრძელდა – ერთად 4 თვეს იცხოვრეს, მერე კი ერთმანეთს დაშორდნენ.
ბიჭი საზღვარგარეთ წავიდა, გოგონა კი ორსული იყო და მთელ იმედებს მომავალ პატარაზე ამყარებდა. მას გოგონა შეეძინა, რომელსაც მარიამი დაარქვეს. პატარა ულამაზესი გახლდათ.
დედა მას თავს ევლებოდა, მამამ კი მისი არსებობის შესახებ არაფერი იცოდა. ეს ამბავი მხოლოდ ახლახან ანუ 3 წლის შემდეგ გაიგო. მოკლედ, პატარა საშინელ პირობებში გაიზარდა, რადგან ელენე შვილს მარტო უვლიდა.
მშობლები ეხმარებოდნენ, მაგრამ ბავშვს ძირითადად, დედის ანაბარად უწევდა ყოფნა, ის კი დიდი სურვილის მიუხედავად, სათანადო ყურადღებას ვერ აქცევდა…
ეს ამბავი იმიტომ მოგიყევით, რომ მინდა გითხრათ, ჩვენს ცხოვრებაში ზღაპარიც შეიძლება ახდეს, მაგრამ მთავარი ამბის დასასრულია. არ უნდა წაეპოტინო იმას, რაც არ გერგება, თორემ შეიძლება, შენი სიამოვნების გამო ყველაზე საყვარელ ადამიანს – შვილს დაუმახინჯო ცხოვრება.
მარიამი ხომ ახლა მამის გარეშე იზრდება. მართალია, მამამისს სურვილი აქვს, პატარა საცხოვრებლად თავისთან გადაიყვანოს, მაგრამ ყოფილი ცოლი არ ატანს. ეუბნება, – მის გარეშე მოვკვდებიო. ჰოდა, გოგონას გამო ერთი წეწვა-გლეჯა აქვთ გამართული.
– როგორ ფიქრობ, შენს მეზობელ გოგონას ოჯახის შექმნის უფლება არ ჰქონდა?
– ამის უფლება ყველას აქვს – ჯანმრთელსაც და უნარშეზღუდულსაც. უბრალოდ, ბავშვის გაჩენაზე არ უნდა იფიქრო მანამ, ვიდრე პარტნიორის სიყვარულში საბოლოოდ არ დარწმუნდები.
თან, უნდა გაითვალისწინო შემდეგიც: როცა სიარული არ შეგიძლია, ეს იმას ნიშნავს, რომ ფაქტობრივად, მთელი ცხოვრება უმუშევარი იქნები, შვილს მატერიალურად ვერ შეუწყობ ხელს და თუ ვინმე არ დაგეხმარა, შენს პატარას შეიძლება, შიმშილიც დაემუქროს…
ვფიქრობ, ამაზე ყველა პოტენციურმა დედამ წინასწარ უნდა იფიქროს. ჩემი აზრით, მშობლებმა მარის უნებურად, ცხოვრება დაუმახინჯეს.
“ყველაფერი ალკოჰოლის ბრალი იყო”
15 წლის გოგონას თავს უცნაური ამბავი დატრიალდა: მამამ, რომელიც ადრე ოჯახის წევრებს ხმამაღალ სიტყვასაც არ ეუბნებოდა, ფიზიკური შეურაცხყოფა მიაყენა შვილს მხოლოდ იმიტომ, რომ გოგონამ დაინახა, თუ როგორ ერთობოდა მისი მშობელი, რომელმაც ცოლი საზღვარგარეთ დაიგულა.
ქეთა:
– მინდა ჩემს ამბავს მოგიყვეთ. ნორმალური ოჯახის შვილი ვარ, კარგ გარემოში აღზრდილი. საქმე ისაა, რომ ერთმა შემთხვევამ ცხოვრება დამიმახინჯა: მამაჩემმა მეგობარი მოიყვანა სახლში.
ნასვამები იყვნენ, სახლში კიდევ დაუმატეს და როცა ალკოჰოლმა მათ თავბრუ დაახვია, მეგობარს დაურეკეს, სახლში მსუბუქი ყოფაქცევის ქალები ამოაყვანინეს. მამამ მკაცრად მითხრა: შენს ოთახში შედი და გარეთ არ გამოხვიდეო (ჰო, დედა მაშინ საზღვარგარეთ, მივლინებაში იყო).
რას ვიზამდი, ჩავიკეტე ოთახში და წიგნს ვკითხულობდი. უცებ ხმაური შემომესმა. სასტუმრო ოთახში გავედი და რას ვხედავ: არის ერთი ზედახორა. ქალები კაცებს ზედ ახტებოდნენ, ნახევრად შიშვლები აქეთ-იქით დარბოდნენ, კაცები კი ოთხზე იდგნენ და მგლებივით ყმუოდნენ.
მაშინ 15 წლის ვიყავი. ოთახში შევვარდი და მამას ჩხუბი დავუწყე, – აქ რა ამბავია, არ გრცხვენია-მეთქი? ხელი მკრა: ხომ გითხარი, რომ შენი ოთახიდან არ უნდა გამოსულიყავიო?! მერე ოთახში შემაგდო და სილა გამაწნა.
ვუთხარი: დღეიდან შენს შვილობაზე უარს ვამბობ. იცოდე ან თავს მოვიკლავ, ან ყველას ვეტყვი სიმართლეს-მეთქი. ეს რომ ვუთხარი, ისე გაცოფდა, იქვე დაგდებული სახტუნაო, ე.წ. ლახტი აიღო და მაგრად მცემა…
მას შემდეგ მამა აღარ მყავს! მართალია, დედამ ამ ამბის გაგების შემდეგ ოჯახი დაანგრია, ფსიქოლოგთანაც მატარა, მაგრამ ბოლომდე ვერ დავძლიე მაშინ ნაგემი შიში, ტკივილი და ახლა ათასნაირი ფობია მაქვს.
მამას, რომელიც ლამის გვეჩოქება, – მაპატიეთ, ყველაფერი ალკოჰოლის ბრალი იყო და თან, მაშინ ცხოვრებაში პირველად, ბალახიც მოვწიეო, ამ ამბავს ვერც მე ვაპატიებ და ვერც – დედა. აი, იმ დღეს ასე დამენგრა ცხოვრება და დედასაც დავუნგრიე მყუდრო ბუდე.
– ვიდრე ეს ამბავი მოხდებოდა, მამა ოჯახის წევრების მიმართ აგრესიას თუ ამჟღავნებდა? მთვრალს ხასიათი ხშირად ეცვლებოდა?
– ადრე შინ ნასვამიც ბევრჯერ მოსულა, მაგრამ მისგან ხმამაღალი სიტყვაც არ გაგვიგონია; ბევრჯერ ყოფილა შემთხვევა, რომ ძმაკაცებს უგონოდ მთვრალი, ლამის ხელში აყვანილი მოუყვანიათ, მაგრამ არათუ ჩემთვის, დედასთვისაც არასდროს უთქვამს ერთი უწმაწური სიტყვაც კი.
არ ვიცი, იმ დღეს რა მოხდა, რამ გადაუბრუნა ტვინი. ფაქტი მხოლოდ ისაა, რომ მის გვერდით ცხოვრებას ვეღარასდროს შევძლებ. უფრო მეტიც – კაცების მეშინია. ასე მგონია, თითოეულ მათგანში იმალება ნადირი, რომელიც ჩემზე ძალადობას განახორციელებს…
“როცა მუცელი წამომეზრდება, ყველა ჩემკენ გამოიშვერს თითს”
ხშირად მოზარდები მშობლის რჩევას არ ითვალისწინებენ და მერე, როცა ურემი გადაბრუნდება, თავიანთ სიჯიუტეს ნანობენ – სწორედ ასე დაემართა ჩემს რესპონდენტს, რომელიც საქმრომ ჯერ ლოგინში შეითრია, მერე კი მიატოვა…
მაიკო, 18 წლის:
– მე და დედა ნამდვილი მეგობრები ვართ. მან იცის, როდის რას ვაკეთებ და ისიც იცის, რომ ახლა დიდი პრობლემა მაქვს. ცდილობს, ტკივილი შემიმსუბუქოს და ამისთვის რას არ აკეთებს, მაგრამ მისი ყოველი მცდელობა უფრო მიკლავს გულს:
მე ხომ არა მარტო საკუთარი ცხოვრება დავიმახინჯე, არამედ დედასაც საოცრად ვატკინე გული, ის კი ამას ნამდვილად არ იმსახურებდა. მოკლედ, მისი იმედები ვერ გავამართლე…
საქმე ისაა, რომ საქმრომ გამაცურა – ლოგინში შემითრია და მიმატოვა. დედა ყოველთვის მაფრთხილებდა: ლაშა არ მომწონს, ძალიან ცუღლუტი ჩანსო, მაგრამ არ ვუჯერებდი.
ახლა კი დავრწმუნდი, რომ დედის წინ მორბენალ კვიცს მართლა შეჭამს მგელი. “ექსლოვე” რამდენიმე თვის წინ, მეგობარმა გამაცნო. დანახვისთანავე ძალიან მომეწონა, მაგრამ როცა დავუახლოვდი, მერე თავიც შემაყვარა. ხალისიანი, ჭკვიანი ბიჭია და იოლად “შემაბა”.
– დედასაც გააცანი?
– კი და მან მალევე შეატყო, რომ მატყუარა იყო. ამიტომაც მაფრთხილებდა, მაგრამ მისი რჩევა არ გავითვალისწინე… აბა, როგორ ვიფიქრებდი, რომ მომატყუებდა, როცა ჩემს ოჯახში მოვიდა, ჩემებს გაეცნო და უთხრა, – თქვენი შვილი სიგიჟემდე მიყვარსო?
მამამ მითხრა: არ მინდოდა, უბინაო სიძე მყოლოდა, მაგრამ ჯანდაბას, ამასაც ავიტან. მთავარია, შენ იყო კარგად და ჩავისიძებო. დედაც წავიდა რაღაც-რაღაც დათმობაზე, იმ საძაგელმა კი ვნება დაიკმაყოფილა და მიმატოვა…
ახლა ფეხმძიმედ ვარ. დედამ ჯერ მითხრა, – გინეკოლოგთან წავიდეთ, აბორტი გაიკეთეო, მაგრამ მერე გადაიფიქრა; ეშინია, აბორტის გაკეთებამ ჩემზე ცუდად არ იმოქმედოს – მერე სულ უშვილოდ არ დარჩეო..
ზუსტად ვიცი, ლაშა ჩემი ცოდვით ვერ გაიხარებს, მაგრამ მე ამით როგორ დავიმშვიდო თავი? მან მე ცხოვრება დამინგრია და მომავლის იმედი დამაკარგვინა.
ზოიძე, შე ნაძირალავ, ოდესმე სამაგიეროს აუცილებლად გადაგიხდი… რამდენიმე თვეში, როცა მუცელი წამომეზრდება, ყველა ჩემკენ გამოიშვერს თითს და ალბათ დამცინებენ კიდეც.
არა, ეს ნაკლებად მადარდებს, მაგრამ აი, მამის რეაქციის კი მეშინია… ისედაც, ჯერ ძალიან პატარა ვარ და დედობისთვის მზად არ გახლავართ. აღარ ვიცი, როგორ მოვიქცე…
გთხოვთ მოიწონეთ და გააზიარეთ სტატია.. ასევე გაგვიზიარეთ თქვენი აზრი კომენტარებში..
ლიკა ქაჯაია; მომზადებულია ჟურნალ გაში გამოქვეყნებული სტატიის მიხედვით..