ეგეოსის ზღვაში, სეისმური აქტივობის გამო ცუნამს ელოდებიან! – რა ელის საბერძნეთის კუნძულებს?

სანტორინის კუნძულის სეისმური აქტივობა და შესაძლო რისკების შეფასების შეხვედრა AFAD-ში გაიმართა

ეგეოსის ზღვაში, სანტორინის კუნძულზე, ბოლო დღეებში დაფიქსირებული სეისმური აქტივობა და შესაძლო რისკები დღეს განხილული იქნა AFAD-ის (თურქეთის საგანგებო სიტუაციების მართვის სააგენტო) თავმჯდომარეობით გამართულ შეხვედრაზე.

შეხვედრას ხელმძღვანელობდა შინაგან საქმეთა მინისტრის მოადგილე მუნირ კარალოღლუ. შეხვედრაში მონაწილეობდნენ AFAD, MTA (მიწისქვეშა რესურსების გენერალური დირექტორატი), მეტეოროლოგიის გენერალური დირექტორატი, კანდილის ობსერვატორია და მიწისძვრების კვლევის ინსტიტუტი, ასევე ექსპერტები და მეცნიერები. განხილვის მთავარი საკითხები იყო 2025 წლის 28 იანვრიდან დაწყებული სეისმური აქტივობის შედეგად მოსალოდნელი ძლიერი მიწისძვრა, ცუნამი ან ვულკანური ამოფრქვევა და მათი შესაძლო გავლენა თურქეთის სანაპიროებზე, ასევე გადადგმული პრევენციული ნაბიჯები და მზადყოფნა.

რა არის ცნობილი რეგიონში მიმდინარე აქტივობის შესახებ?

•რეგიონში განვითარებული მიწისძვრის ქარიშხლის შედეგად, 2025 წლის 7 თებერვლის მდგომარეობით, 3 და მეტი მაგნიტუდის მქონე მიწისძვრების რაოდენობამ 761-ს მიაღწია.

•რეგისტრირებული ყველაზე ძლიერი მიწისძვრა 5,2 მაგნიტუდის იყო.

•მიწისძვრები განსაკუთრებით აქტიურია სანტორინის კუნძულის ჩრდილო-აღმოსავლეთით 25 კმ-ის მანძილზე, 5-დან 25 კმ-მდე სიღრმეში.

•თურქეთის სანაპიროსთან ყველაზე ახლოს დაფიქსირებული მიწისძვრა 140 კმ-ის მანძილზე მოხდა.

•მიწისძვრები კონცენტრირებულია სამხრეთ ეგეოსის ვულკანური კუნძულების რკალზე, კერძოდ, სანტორინის კუნძულის ჩრდილო-აღმოსავლეთით 6,5 კმ-ის მანძილზე მდებარე წყალქვეშა კრატერის, კოლუმბოს ვულკანის არეში.

•აღნიშნულ რეგიონში ბოლო ცნობილი ვულკანური ამოფრქვევა 1950 წელს მოხდა.

•1956 წელს სანტორინის კუნძულის ჩრდილო-აღმოსავლეთით, ზღვისქვეშა აქტიური იამურგის (ამორგოსის) განშტოებაზე, მოხდა 7,5 მაგნიტუდის სიმძლავრის მიწისძვრა.

•ამჟამინდელი სეისმური აქტივობის ვულკანურ ამოფრქვევაში გადასვლის ალბათობა მცირეა. 2011-2012 წლებში ამავე რეგიონში 14 თვის განმავლობაში დაფიქსირდა მსგავსი აქტივობა, თუმცა ვულკანური ამოფრქვევა არ მომხდარა.

•შესაძლო ვულკანური ამოფრქვევის შემთხვევაში, წარსული მონაცემების მიხედვით, წარმოქმნილი ვულკანური ფერფლი შეიძლება ქარის მეშვეობით გავრცელდეს და გავლენა მოახდინოს თურქეთის ტერიტორიაზე.

•მიწისძვრის შედეგად ცუნამის წარმოქმნის რისკი არ არის გამორიცხული.

რა პრევენციული ზომები იქნა მიღებული?

•სეისმური აქტივობის გაძლიერებისთანავე ჩამოყალიბდა მუდმივი სამეცნიერო კომიტეტი, რომელშიც შედიან AFAD-ის მიწისძვრის საკონსულტაციო საბჭოს, MTA-ის, მეტეოროლოგიის გენერალური დირექტორატის, კანდილის ობსერვატორიისა და თურქი მეცნიერების წარმომადგენლები.

•მობილური სირენების სისტემა გაიგზავნა იზმირის, აიდინისა და მუღლას პროვინციებში, რათა მოსახლეობა დროულად გაეფრთხილებინათ შესაძლო ცუნამის ან საგანგებო სიტუაციების შემთხვევაში.

•მოსახლეობის ინფორმირებისთვის მზადყოფნაშია SMS გაფრთხილების სისტემა.

•იზმირის, აიდინისა და მუღლას გუბერნიების განკარგულებაში გადაყვანილია დამატებითი პერსონალი და აღჭურვილობა ანკარადან, ანტალიიდან, ბურსადან, დიარბაქირიდან, სივასიდან და სამსუნიდან.

•კანდილის ობსერვატორიის ცუნამის გაფრთხილების სისტემა ინტეგრირებულია AFAD-ის კატასტროფების მართვისა და გადაწყვეტილებების მხარდამჭერ სისტემასთან (AYDES), რაც უზრუნველყოფს ცუნამის განგაშის შეტყობინებების ავტომატურ გავრცელებას.

•მეტეოროლოგიის გენერალური დირექტორატი ყოველდღიურად ამზადებს ანგარიშებს ვულკანური აირებისა და ფერფლის ატმოსფეროში გავრცელებისა და მიმართულების შესახებ.

•AFAD-ის რეგიონალური ოფისები და საგანგებო სიტუაციების ჯგუფები სრულ მზადყოფნაში არიან.

•10 თებერვლიდან AFAD, MTA, მეტეოროლოგიის გენერალური დირექტორატი, კანდილის ობსერვატორია, მიწისძვრის საკონსულტაციო საბჭო და მეცნიერები მოაწყობენ საინფორმაციო შეხვედრებს მუღლაში, აიდინსა და იზმირში.

•მიმდინარეობს სამეცნიერო თანამშრომლობა საბერძნეთის უნივერსიტეტებსა და კვლევით ინსტიტუტებთან.

•AFAD, MTA, მეტეოროლოგიის გენერალური დირექტორატი, კანდილის ობსერვატორია, მიწისძვრის საკონსულტაციო საბჭო და მეცნიერები ერთობლივად და კოორდინირებულად აკვირდებიან სეისმურ აქტივობას, მიწისძვრების, ვულკანიზმისა და ცუნამის პოტენციურ საფრთხეებს.

მოსახლეობას მოუწოდებენ, არ ენდონ სოციალურ ქსელებში გავრცელებულ დეზინფორმაციულ ცნობებს და გაეცნონ მხოლოდ ოფიციალურ წყაროებს.