როგორი ზამთარი გველის საქართველოში? – სინოპტიკოსების პროგნოზი

ბაქო გა­ე­როს კლი­მა­ტის ცვლი­ლე­ბის 29-ე კონ­ფე­რენ­ცი­ას მას­პინ­ძლობს. კლი­მა­ტის ჩარ­ჩო-კონ­ვენ­ცი­ის მხა­რე­თა შეხ­ვედ­რას წინ უძღო­და ან­გა­რი­ში, რომ­ლის მი­ხედ­ვი­თაც, ტემ­პე­რა­ტუ­რა, გან­სა­კუთ­რე­ბით ევ­რო­პის კონ­ტი­ნენტზე, მკვეთ­რად მო­მა­ტე­ბუ­ლია, რაც გან­პი­რო­ბე­ბუ­ლია სათ­ბუ­რი გა­ზე­ბის ემი­სი­ე­ბით და ეს შე­იძ­ლე­ბა შე­უქ­ცე­ვა­დი გახ­დეს კლი­მა­ტის­თვის დე­და­მი­წა­ზე.

რა პრობ­ლე­მე­ბის წი­ნა­შე დგას კლი­მა­ტის ცვლი­ლე­ბე­ბის გამო მსოფ­ლიო, რა არის გა­სა­კე­თე­ბე­ლი და რა კეთ­დე­ბა, ამ თე­მა­ზე ორ­გა­ნი­ზა­ცია “სა­ქარ­თვე­ლოს მწვა­ნე­ე­ბი – დე­და­მი­წის მე­გობ­რე­ბის” თავ­მჯდო­მა­რე ნინო ჩხო­ბა­ძე სა­უბ­რობს.

– კლი­მა­ტის ცვლი­ლე­ბის მხა­რე­თა შეხ­ვედ­რა ყო­ველ­წლი­უ­რია. 1992 წელს შეხ­ვედ­რა­ზე მხა­რე­ებ­მა ხელი მო­ა­წე­რეს და აღი­ა­რეს კლი­მა­ტის ჩარ­ჩო-კონ­ვენ­ცია, რომ­ლის მხა­რე ჩვენც ვართ. კონ­ვენ­ცი­ის აღ­სრუ­ლე­ბას­თან და­კავ­ში­რე­ბით ძა­ლი­ან ბევ­რი სა­კი­თხი იყო მო­საგ­ვა­რე­ბე­ლი, მათ შო­რის სათ­ბუ­რი გა­ზე­ბის ემი­სი­ას­თან და­კავ­ში­რე­ბუ­ლი ეროვ­ნუ­ლი წვლი­ლის დო­კუ­მენ­ტის მომ­ზა­დე­ბა, რო­მე­ლიც ვალ­დე­ბუ­ლე­ბებს აკის­რებ­და ქვეყ­ნებს, რომ ისი­ნი გან­სა­ზღვრუ­ლი პე­რი­ო­დის­თვის შე­ამ­ცი­რებ­დნენ სათ­ბუ­რი გა­ზე­ბის ემი­სი­ებს კლი­მა­ტის გა­სა­უმ­ჯო­ბე­სებ­ლად. კლი­მა­ტის ჩარ­ჩო-კონ­ვენ­ცი­ის მხა­რე­თა შეხ­ვედ­რას, რო­მე­ლიც ბა­ქო­ში იმარ­თე­ბა (პირ­ვე­ლი კონ­ფე­რენ­ცია, რო­მე­ლიც პოსტსაბ­ჭო­თა სივ­რცის ქვე­ყა­ნა­ში ტარ­დე­ბა), წინ უძღო­და ან­გა­რი­ში, რო­მე­ლიც აფიქ­სი­რებს, რომ ევ­რო­პის კონ­ტი­ნენტზე ტემ­პე­რა­ტუ­რა მკვეთ­რად მო­მა­ტე­ბუ­ლია 1,5 გრა­დუ­სით, თით­ქმის 2 გრა­დუ­სამ­დეც მი­ვი­და. არის ვა­რა­უ­დი, რომ 3 გრა­დუ­სამ­დეც მალე აი­წევს.

და­წყე­ბუ­ლი დათ­ბო­ბა გან­პი­რო­ბე­ბუ­ლია სათ­ბუ­რი გა­ზე­ბის ემი­სი­ე­ბით და შე­იძ­ლე­ბა შე­უქ­ცე­ვა­დი გახ­დეს კლი­მა­ტის­თვის დე­და­მი­წა­ზე.- რა შე­იძ­ლე­ბა მოჰ­ყვეს ამას?

– ყვე­ლა­ზე დიდი პრობ­ლე­მაა მყინ­ვა­რე­ბის, არ­ქტი­კი­სა და ან­ტარ­ქტი­დის დნო­ბა. ბევ­რი სცე­ნა­რია დათ­ქმუ­ლი. სა­ვა­რა­უ­დოდ, და­ახ­ლო­ე­ბით 50 წლის გან­მავ­ლო­ბა­ში ზღვის დო­ნემ შე­იძ­ლე­ბა მეტ­რამ­დე აი­წი­ოს, რაც ზე­მოქ­მე­დე­ბას იქო­ნი­ებს ყვე­ლა იმ ქვე­ყა­ნა­ზე, რომ­ლე­ბიც ზღვას­თან ახ­ლოს მდე­ბა­რე­ო­ბენ.ეს გან­სა­კუთ­რე­ბით პრობ­ლე­მა­ტუ­რია კუნ­ძუ­ლო­ვა­ნი სა­ხელ­მწი­ფო­ე­ბის­თვის. ამი­ტომ ყვე­ლა ქვე­ყა­ნა ვალ­დე­ბუ­ლია მკვეთ­რად შე­ამ­ცი­როს სათ­ბუ­რი გა­ზე­ბი. ჩვენ ადრე სათ­ბუ­რი გა­ზე­ბის 31%-ით შემ­ცი­რე­ბის ვალ­დე­ბუ­ლე­ბა ავი­ღეთ. ახლა ვალ­დე­ბუ­ლე­ბას ვი­ღებთ, რომ 50%-მდე შე­ვამ­ცი­რებთ სათ­ბუ­რი გა­ზე­ბის ემი­სი­ას. საკ­მა­ოდ ამ­ბი­ცი­უ­რი ვალ­დე­ბუ­ლე­ბაა, გათ­ვლი­ლი 2030-50 წლე­ბის­თვის.

– 1,5 გრა­დუ­სით ტემ­პე­რა­ტუ­რის მა­ტე­ბა ვალ­დე­ბუ­ლე­ბე­ბის შეს­რუ­ლე­ბის შე­დე­გია, თუ პი­რი­ქით, არ ას­რუ­ლებ­დნენ და ამან გა­მო­იწ­ვია?

– ყვე­ლა ვალ­დე­ბუ­ლე­ბა დრო­ში იყო გა­წე­რი­ლი. ყვე­ლა­ზე მკაც­რი 2030 წე­ლია ყვე­ლა ეკო­ნო­მი­კურ სექ­ტორ­ში, გან­სა­კუთ­რე­ბით ნავ­თობ­გა­და­მა­მუ­შა­ვე­ბელ სა­წარ­მოო სექ­ტო­რებ­ში. ინერ­გე­ბა ახა­ლი ტექ­ნო­ლო­გი­ე­ბი, რაც უფრო ნაკ­ლე­ბად მო­ახ­დენს ზე­მოქ­მე­დე­ბას გა­რე­მო­ზე და უფრო მე­ტად შე­ამ­ცი­რებს სათ­ბუ­რი გა­ზე­ბის გა­ჩე­ნას. ახლა ყვე­ლა ქვე­ყა­ნას მო­ე­თხო­ვე­ბა ამ ვალ­დე­ბუ­ლე­ბე­ბის ეტა­პობ­რი­ვად შეს­რუ­ლე­ბა, რად­გან თუ ტემ­პე­რა­ტუ­რამ 3 გრა­დუ­სამ­დე მო­ი­მა­ტა, დე­და­მი­წა­ზე შე­უქ­ცე­ვა­დი პრო­ცე­სე­ბი და­ი­წყე­ბა. მსოფ­ლი­ოს არა­ერთ ქვე­ყა­ნა­ში დნე­ბა მყინ­ვა­რე­ბი.