მას სინამდვილეში მზია ერქვა, მაგრამ ქართველმა საზოგადოებამ ღუღუნით გაიცნო.
როგორც გოგონების უმრავლესობის მსგავსად ისიც მსახიობობაზე ოცნებობდა, მაგრამ ტანად ძალიან მაღალი იყო და იფიქრა, ეს ხელს შეუშლიდა, ასე რომ, მალევე გადაიფიქრა. სკოლაში ფრანგულს სწავლობდა და კალათბურთში საქართველოს ნაკრების წევრიც იყო… კალათბურთის გუნდისთვის ქუჩიდან აირჩიეს, პრინციპში – ფილმისთვისაც ანალოგიური ამბავი გადახდა თავს. ხუთ ფილმში გადაიღეს, მაგრამ მათგან გამორჩეული იყო: “ქვევრი“, “განგაში“ და “მზე შემოდგომისა“? თქვენც უეჭველად გემახსოვრებათ მაღალი, გამხდარი სახასიათო გარეგნობის ქალბატონი – ქვევრის გამტეხი გოგონა; ყარამანის მიჯნური ფოთოლა და ანჟელიკა ფილმიდან – “მზე შემოდგომისა“; ბოლოს იგი პოპულარულ სერიალ “ჩემი ცოლის დაქალებშიც“ კი ვიხილეთ…
ღუღუნი კანდელაკი ერქვა და წლებია, ვიცნობდი – მუდამ მოღიმარ-მოკისკისეს, ენერგიულს, მუდამ მოსიყვარულეს და ყურადღებიანს, მის ასაკს ვერასდროს გამოიცნობდი, რადგან მუდამ ახალგაზრდა იყო – სულითაც და გარეგნობითაც… ახლახან კი სოციალურ ქსელში მისი შვილიშვილის პოსტი წავიკითხე:
“გაგვიფრინდა ჩვენი ღუღუ ბება, ყველაზე პოზიტიური, ენერგიული, უკეთილშობილესი… ჩემი დიდი გულშემატკივარი… მესაიდუმლე… ძალიან გამიჭირდება უშენოდ ცხოვრება, ღუღუ, მადლობა ჩემთან გატარებული წლებისთვის. ბოდიში, რომ ვერ გიშველე“.
ბოლო ხანს ღუღუნისთან არ მისაუბრია, მხოლოდ დაბადების დღე მივულოცე თებერვალში, ისიც – “ფეისბუქით“. დიდი ხნის წინ გავიცანი ჩემი მეგობარი ქეთევან შარმიაშვილისგან, დაბა სიონში, იქ ღუღუნის სახლი ჰქონდა. მას შემდეგ ინტერვიუც რამდენჯერმე ჩავწერე, რამდენჯერმე შინაც ვეწვიე, თბილისში, ხან ტელეფონის ვსაუბრობდით, ხან სოციალურ ქსელში მოვიკითხავდით ერთმანეთს, ახლა კი… მხოლოდ მოგონებად იქცა ყველაფერი – დიდი სულისა და სიყვარულის ადამიანზე.
ისეთი უშუალო იყო, ინტერვიუს ასაღებად მისულს, მახსოვს, პირველივე შეხვედრისთანავე გავუშინაურდი. ბევრი ამბავი მოვისმინე მისგან, საკუთარ თავზე ნაკლებს საუბრობდა, მეტს კი – ფილმების გადაღებისას შეძენილ მეგობრებზე, რომელთაგან დღეს მხოლოდ თითო-ოროლა ადამიანია ცოცხალი.
მისი როლებიდან პირადად ჩემთვის ყველაზე დასამახსოვრებელი მაინც მისი ფოთოლა იყო, 1960-იანი წლების ბოლოს გადაღებული რეჟისორ ნიკოლოზ სანიშვილის ულამაზესი სიმღერებით დამშვენებული მხატვრული ფილმიდან – “განგაში“. ალბათ, უფრო იმიტომ, რომ ჩემს დედულეთში გადაიღეს. მასში პროფესიონალ მსახიობებთან ერთად ბევრი არაპროფესიონალი ახალგაზრდა მონაწილეობს. ერთ-ერთი სწორედ ღუღუნი კანდელაკი იყო – იმჟამინდელ უცხო ენათა ინსტიტუტის ფრანგული ენის სპეციალობის სტუდენტი. 18 წლის ღუღუნი კანდელაკი ნიკოლოზ სანიშვილის ასისტენტმა ირა ბილანიშვილმა ტროლეიბუსში შეამჩნია და სინჯებზე დაიბარა… თავად ღუღუნის მონათხრობს გიამბობთ:
“ფოთოლას როლისთვის მსინჯავდნენ. ბევრი დაბალი ბიჭი დამახვედრეს, ოღონდ ყარამანის როლისთვის ყველას მაინც გოგი ქავთარაძემ აჯობა. პავილიონში გრიმის გარეშე გამატარ-გამომატარეს, რაღაცები მომაყოლეს, მერე ბატონმა კოლიამ: “კანდელაკი ხოჩუო“ (კანდელაკი მინდაო), ბრძანა და მაშინვე დამამტკიცა როლზე. სხვათა შორის, ისე ბუნებრივად ვითამაშე, ბატონმა კოლიამ როლიც კი გამახმოვანებინა.
წარმოგიდგენია, რას მოვესწარი, ვისთან მოვხვდი? – ჩიტოლია ჩხეიძის, კოტე დაუშვილისა და იპოლიტე ხვიჩიას გვერდით ვიყავით ერთი წლის განმავლობაში. ახალგაზრდების უმრავლესობა კი არაპროფესიონალები ვიყავით. რომ იტყვიან, ქუჩიდან აგვიყვანა ბატონმა კოლიამ. თვითონ მამასავით გვედგა თავზე. ძალიან მკაცრი კი იყო, მაგრამ სხვაგვარად ჩვენთან ვერაფერს გახდებოდა – გვარიანად ვცელქობდით და ჩვენს მოთოკვას დიდი ძალისხმევა სჭირდებოდა. მე, გია ფერაძე, მანანა ცხოვრებოვა, ლერი გაფრინდაშვილი, დათო აგიაშვილი ძალიან დაგვაახლოვა, დაგვამეგობრა ამ ფილმმა… იმ ფილმის მონაწილე და შემოქმედი რამდენი ადამიანი გარდაიცვალა! განსაკუთრებით გული მტკივა, ჩემი თანატოლები ან ცოტათი უფროსები რომ გამოგვაკლდნენ – ციცინოს როლის შემსრულებელი მანანა ცხოვრებოვა, ოსიკო – გია ფერაძე, ბონდო – ლერი გაფრინდაშვილი, დათოს როლის შემსრულებელი – დათო აგიაშვილი, ჩემი “შეყვარებული“ გოგი ქავთარაძე“…
მერე იქვე ღიმილით დააყოლა, ახლა არ მითხრა, შენი ჯერიაო… თუმცა ფილმიდან ცოცხალია გია ფერაძის გმირის შეყვარებული ეთერი ბაქრაძე (ფილმში მარიკა ჰქვია), მომღერალ ლიზა ბაგრატიონის დედა“.
ერთ-ერთ ინტერვიუში ღუღუნის ჩავეკითხე, – გოგი ქავთარაძე გულისწორად მოგწონდა-მეთქი? და ღიმილით მითხრა, – გოგი ჩვენზე უფროსი იყო და ძალიან ვერც ვუშინაურდებოდით. გულისსწორად კი, რა მოგახსენო? არც იმას მოვწონდი და არც მე მომწონდა, ძალიან შეუფერებელი წყვილი ვიყავითო.
ტკბილად იხსენებდა ჭიათურას და ჭიათურლებს: უტკბილეს მოგონებად დამრჩნენ იქაურები.
“წარმოიდგინე, ამდენი საბაგირო არსად მენახა. ხუთკაპიკიანით მთელი საღამოს განმავლობაში დავსეირნობდით ერთი მთიდან მეორე მთაზე… სხვათა შორის, “განგაში“ ჭიათურელებისთვისაც უსაყვარლესი ფილმია. მისი გადაღებიდან დიდი ხნის შემდეგ ბოსტნეულის საყიდლად გავედი პეკინზე. ერთ მაღაზიაში გამყიდველი მამაკაცი რაღაცას მიწონიდა და თან მაკვირდებოდა. უცებ იმერული კილოთი მკითხა: ქალბატონო, თქვენ შემთხვევით “განგაშში“ რომ ფოთოლა იყო, ის ხომ არ ხართო? ძალიან კი გამიხარდა, მაგრამ ვიეჭვე, ნაღდად ვიღაც ჩემმა ახლობელმა უთხრა, ჩემი გათამაშება უნდათო. მაინც დავუდასტურე, მე ვარ-მეთქი. ათი წლის ვიყავი მაშინ, დედას მოვყავდი ხოლმე გადაღებაზე, თქვენი ხმა დამამახსოვრდა და ახლა რომ მელაპარაკებოდით, სწორედ ხმით გიცანითო, – მითხრა იმ მამაკაცმა“.
ღუღუნი საკუთარ თავზე ყოველთვის ცოტას ლაპარაკობდა, სამაგიეროდ თავის კინო მეგობრებს იხსენებდა თბილად. ულამაზესი და უსიმპათიურესი დათო აგიაშვილი ახალი გარდაცვლილი იყო, მასზე რომ მიამბო:
“ძალიან მიჭირს მისი წარსულ დროში გახსენება… სულ ერთად ვიყავით. იმხანად “პლეხანოვზე“ ვცხოვრობდი და ჩემთან ვიკრიბებოდით ხოლმე. ძალიან მიყვარდა დათოსთან მისვლაც. მაშინ ბატონი ნიკა (დათოს მამა, ცნობილი მწერალი ნიკა აგიაშვილი) ცოცხალი იყო და მასთან და დეიდა ქეთოსთან (დათოს დედა) საუბარი ერთ რამედ ღირდა. ძალიან მებრალება დეიდა ქეთო, შვილის გარდაცვალებას რომ მოესწრო. დათო ჩვენგან ბევრად განსხვავდებოდა, თანატოლები კი ვიყავით, მაგრამ ყველაზე დალაგებული, დინჯი და სერიოზული ადამიანი იყო. ფილმის რეჟისორი ბატონი ნიკოლოზ სანიშვილიც კი ყოველთვის ხაზს უსვამდა დათოს მოწესრიგებულობასა და პასუხისმგებლობას. არადა, ასე ახალგაზრდა ბიჭს როგორი მამაკაცური თვისებები ჰქონდა და რა გარეგნობის იყო! დედა, ნეტავ იცოდე, რამდენ გოგოს უყვარდა! მის ქალიშვილს, მაიკოს კარგად ვიცნობ, გარეგნობით მამამისის ასლია. ვაჟებს კი, ნიკასა და გიორგის არასდროს შევხვედრივარ – ამერიკაში გაიზარდნენ და ახლაც ლოს-ანჟელესში ცხოვრობენ. ტელეეკრანზე მინახავს და ორივე შესანიშნავი გარეგნობისაა. ნიკა კინორეჟისორია, გიორგი, იგივე ჯორჯ ფინი – კინომსახიობი. დათო ჩამოსული იყო ამერიკიდან და შინ მესტუმრა, – ძალიან მომენატრეო. წლების უნახავი გვყავდა ერთმანეთი. ძალიან გაჭაღარავებული იყო. იმდენი რამ და ვინმე გავიხსენეთ… დამპირდა, მომავალ წელსაც ჩამოვალ და ჩემს ვაჟებს გაგაცნობო, თან ხუმრობით დააყოლა: ნიკასთან ჩაგიწყობ, ეგებ ამ სიბერეში ფილმშიც გადაგიღოსო. ნეტავ, ერთი სამახსოვრო ფოტო მაინც გადაგვეღო ერთად, რას წარმოვიდგენდი, ასე თუ მოხდებოდაო…”
მერე გია ფერაძეც გაიხსენა, მასთან ძალიან ვმეგობრობდიო და ფილმის გადაღებებიდან ამბავიც მოაყოლა:
,,მახსოვს, ფილმის გამნათებელი თბილისელი რუსის ბიჭი ლიონია გია ფერაძესთან ერთად ცხოვრობდა სასტუმროს ნომერში. ძალიან ნერვიული ბიჭი იყო. ერთხელაც გიაზე გაბრაზდა და მთელი დღის განმავლობაში ყველგან დაეძებდა. არადა, გია საოცრად მშვიდი, ხალისიანი და უკონფლიქტო იყო და პირიქით – ყველა მოჩხუბარს არიგებდა ხოლმე. ლიონიას ამბავმა გიაც გაანერვიულა და გულის გადასაყოლებლად ჭიათურის ქუჩებში გასეირნება მთხოვა. ხან ფეხით ვიარეთ, ხან საბაგიროებით ვიკატავეთ და შემოგვაღამდა კიდეც. სასტუმროსკენ რკინიგზის ლიანდაგს მივყვებოდით, უცებ ბუჩქებიდან მთვარის შუქზე ალაპლაპებული დანით ვიღაც რომ გადმოგვიხტა. შიშისგან გული კინაღამ გამისკდა, დაფეთებული მოვტრიალდი სიტყვებით, – გია, რაღა ვქნათ-მეთქი და… სადაა გია? სიბნელეში ძლივს გავარჩიე – თავში ირტყამდა ფეხებს, ისე გარბოდა, მე კი დანიან კაცს შემატოვა (ენაცვალოს გიას ჩემი თავი… რომ იცოდე, როგორ მენატრება ხოლმე…). ჩემი შემშინებელი კი ჩვენი გამნათებელი ლიონია აღმოჩნდა. იმ წუთას ვერ ვუცნივარ და იცოცხლე, მერე კი მიხადა ბოდიშები. სამაგიეროდ, გიამ იცნო დანახვისთანავე ლიონია და იმიტომაც გაქუსლა. გადავხვიე ლიონიას ხელი და სასტუმრომდე მის დამშვიდებას მოვუნდი. მერე ჩიტოლიამ გაიყვანა, ეფერა და ძლივს დაწყნარდა. მე კი დავბრუნდი ჩემს ოთახში, სადაც ეთერთან ერთად ვცხოვრობდი და რას ვხედავ: ჩემს საწოლზე, ბალიშის ქვეშ ისე იყო დახვეულ-მოკრუნჩხული გია, მეც ძლივს შევნიშნე და ლიონია რას იპოვიდაო! მეორე დღეს, რა თქმა უნდა, შევარიგეთ. ერთხელ კი მეც გამაბრაზა და ცოცხალი თავით არ ვურიგდებოდი. სასტუმროს გვერდით შენობის საძირკველი ამოეთხარათ, დიდი ხანი გასულიყო და იქაურობა უბინძურეს, ბაყაყებით სავსე ჭაობად იყო ქცეული. საძირკველს გვერდები თიხის ჰქონდა. გიამ მითხრა: უნდა შეგირიგდე და ჩამოდი, ნავით გაგასეირნებო – რაღაც ხის კარი ეგდო ჭაობში, ტივს წააგავდა, დიდი ჯოხით ხელში ზედ დამდგარიყო და ჭაობში მეპატიჟებოდა. მეც ხომ მეტი ჭკუა არ მქონდა და ჩავხტი. ძალიან კი ვცადეთ წონასწორობის შენარჩუნება, გია აქეთ-იქით დახტოდა, მაგრამ “ტივი“ მაინც ამოყირავდა და თავზეც დაგვეხურა. ასე ვიყურყუმელავეთ სიბინძურეში. შემთხვევით ჭაობთან ჩვენი ფოტოგრაფი აღმოჩნდა და მყისვე ფირზე აღბეჭდა ჩვენი ამოსვლის მომენტი. გია ამბობდა, ღუღუნის რომ შევხედე, პირიდან ბაყაყები უხტებოდნენო. ასე “გადასარევად“ შემირიგაო“.
მერე ფილმის უფროსი თაობაც გაიხსენა:
“დაუვიწყარი იყო იპოლიტე ხვიჩია. გადაღებაზე ცოლთან ერთად იმყოფებოდა. ისეთი სერიოზული კაცი იყო და ისე განსხვავდებოდა თავისი ეკრანული გმირებისგან, რომ ყველანი გაოგნებულები დავრჩით. ეგაა, რომ ქეიფი და სმა უყვარდა და სიმთვრალის გამო ცოლი სულ ეჩხუბებოდა: იპოლიტე, შენ მოუკვდი დედაშენს! იპოლიტე, შენი კუბო ვნახეო! ერთხელაც ამ “საყვარელი“ წყევლის დროს ჩავუარე მათ კარს და გავიგონე იპოლიტეს რეპლიკა: ქალო, რას შემჭამე? დაიდგი ცარიელი კუბო და უყურე, მე მაინც არ ჩავწვები შიგო! ძალიან სერიოზული იყო კოტე დაუშვილი… სერიოზული და ეკრანზე ტირილის დიდოსტატი – რა წუთშიც ეტყოდი, ბატონო კოტე, იტირეო, იმ წუთში ტიროდა. აი, ჩიტოლია კი სიმღერის დიდოსტატი გახლდათ – გიტარას ხელიდან არ აგდებდა და გვატკბობდა. თვითონ ფილმშიც ხომ უტკბესი სიმღერებია! მგონი, ყველა თაობამ იცის. ამას წინათ თეატრალური კვარტეტის შესრულებით “მოდი ჩემთან, სანამ დროა“ მოვისმინე და ასე მეგონა, ისევ ფილმში ვიყავი, ბონდოს სატვირთო მანქანის ძარაზე. მართლაც ძალიან ლამაზი ფილმი გამოვიდა და სულაც არ იყო “კომკავშირულიო“.
თავის დროზე ხალისიანმა, ხმაურიანმა და მოსიყვარულე ღუღუნიმ თავს გადახდენილი ამბების გახსენებით თითქოს კიდევ ერთხელ გააცოცხლა ადამიანები, ვინც საქართველოს კინემატოგრაფის ისტორიაში დიდი კვალი დატოვეს – ღუღუნიმ ამჯერადაც მოახერხა და იმქვეყნად, მარადისობაში გადასული ადამიანები კიდევ ერთხელ გააერთიანა, ოღონდ… ამჯერად თავადაც შეუერთდა მათ დასს!
P.S.
ღუღუნის გარდაცვალების შემდეგ ბევრი კომენტარი გაჩნდა მის “ფეისბუქგვერდზე”, მათ შორის პირველივე სწორედ იმ ადამიანს ეკუთვნის, ვინც ღუღუნი გამაცნო – ჩემს მეგობარს და ღუღუნის მეგობარს – მუსიკოსს, მომღერალს, პედაგოგს სიონელ ქეთევან შარმიაშვილს, ამიტომ მეც სწორედ მისი სიტყვებით გამოვეთხოვები ღუღუნი კანდელაკს, ადამიანს, რომელიც არასდროს დამავიწყდება, მის ოჯახს კი ვუსამძიმრებ ამ შესანიშნავი ადამიანის გარდაცვალებას, ვიცი, რომ იგი ყველას ძალიან დააკლდება.
“სულ ცოტა ხნის წინ დაბადების დღე მივულოცეთ ერთმანეთს – 24 თებერვალი მე, 25 – შენ… ჩვეული ენერგიითა და ხალისიანი ხმით ვისაუბრეთ…
მუდამ სიონზე შეყვარებული და მონატრებული იყო… სულ მომენატრებითო…ჩამოვალ დარჩენითო… დასარჩენი კი მთელ სიონში ჰქონდა…
ღუღუნი კანდელაკი – საუკეთესო ოჯახის შვილი, უნიჭიერესი და უკეთილშობილესი მხატვრის მეუღლე, ჩემი კარის მეზობელი, წლების მეგობარი … ასაკობრივი სხვაობის მიუხედავად – ყველას მეგობარი…
ის ჩემთვის უბნის “ტოროლა“ იყო, დილის 6 საათიდან მისი ხალისიანი ფუსფუსი და გადაძახილი ისმოდა უბანში… ყველა სიონელის ოჯახის წევრი იყო, ენერგიული, ხმაურიანი, ყველას მომკითხავი და მოსიყვარულე, ღიმილიანი, “მარადიული თინეიჯერი“ , ჩვენი ღუღუ, რომელიც, თურმე, აღარ გვყავს ამ დილიდან… რამდენი მოსაგონარი დამრჩა მეგობარო, რამდენი სამახსოვრო ნივთი შენგან, რამდენი სიტყვა მხოლოდ ჩვენ ორს შორის ნათქვამი და რამდენი დარდი და ტკივილი გაიყოლე მხოლოდ შენს გულში…
ძალიან დააკლდები სიონს, დაგვაკლდები უბანს, სამეზობლოს…
წარმოუდგენელს ვწერ ახლა, რადგან, შენს სიკვდილს ვერ გავიაზრებ კიდევ დიდხანს, როგორც ამ წუთებში…
სიმშვიდე და სასუფეველი დაგიმკვიდროს უფალმა, ჩემო ღუღუ, არასდროს დამავიწყდები“…
ავტორი: ირმა ხარშილაძე