თათია კასპის მთავარ ბიბლიოთეკაში მუშაობს. ქმარი ნარკომანი, მოთამაშე ჰყავდა. ვერაფრით შეძლო მისი გამოსწორება და დაშორდა, მაგრამ ის მაინც აწიოკებდა გოგოს…”
ფემიციდი საქართველოში ისევ სერიოზული პრობლემაა. მოძალადეებისგან ქალების დაცვას სახელმწიფო ვერ ახერხებს. კიდევ ერთი უმძიმესი ფემიციდის ფაქტი გასულ კვირას კასპში, მირიანის დასახლებაში მოხდა – ზურაბ ბურდულმა ყოფილ ცოლს, თათია ლომინაძეს, ჯერ დანით მიაყენა ჭრილობა გულმკერდის არეში, შემდეგ სახეზე მჟავა შეასხა, ამასაც არ დასჯერდა, ბოლოს აალებული ბოთლი ესროლა და ცეცხლი წაუკიდა. მეზობლებმა ცეცხლი ჩააქრეს, თუმცა ქალმა უმძიმესი დამწვრობა მიიღო და ახლა ხეჩინაშვილის კლინიკაში სიკვდილს ებრძვის. “ანთებული მაშხალასავით რაღაც ესროლა გოგოს და წამებში მოედო. რომ გარბოდა, დავეწიე და ქვიშას ვაყრიდი, რომელიც იქვე ეყარა. მერე სახლში შემოვვარდი, პლედი გავიტანე და გადავაფარე. ცეცხლი, ალბათ, 5 წუთამდე ეკიდა, მერე მეზობელმაც ხალიჩისმაგვარი ჩამოაგდო და ისიც დავაფარეთ. ხელები, სახე დამწვარი ჰქონდა, დაჭრილიც იყო”, – ამბობს მეზობელი.
“პაციენტის მდგომარეობა უმძიმესია. 40-45% დამწვრობაა, ამას ემატება სასუნთქი გზების დაზიანება. ამჟამად მართვით სუნთქვაზეა. გულმკერდის არეში ბასრი საგნით ჭრილობაც აქვს, თუმცა ღრუში შემავალი არ არის”, – ამბობს დამწვრობის ცენტრის რეანიმაციული განყოფილების ხელმძღვანელი ლაშა იაშვილი.
დამნაშავე ზურაბ ბურდული სამართალდამცველებმა იმავე დღეს დააკავეს. როგორც ამბობენ, იმავე ქუჩაზე, მიტოვებულ შენობაში იმალებოდა. დამნაშავეს ბრალი წაუყენეს და დანაშაული 20 წლამდე თავისუფლების აღკვეთას ითვალისწინებს.
თათია ლომინაძე მეუღლეს 4 წლის წინ დაშორდა, თუმცა ყოფილი ქმარი ზურაბ ბურდული ხშირად მიდიოდა მასთან სახლში, ხვდებოდა ქუჩაში და აწიოკებდა. მას შემაკავებელი ორდერიც ჰქონია გამოწერილი. ამის მიუხედავად, ყოფილ მეუღლეს ხშირად ემუქრებოდა და მუქარა აასრულა კიდეც, ვერც შემაკავებელმა ორდერმა დაიცვა ახალგაზრდა ქალის სიცოცხლე.
“თათია კასპის მთავარ ბიბლიოთეკაში მუშაობს. ქმარი ნარკომანი, მოთამაშე ჰყავდა. ვერაფრით შეძლო მისი გამოსწორება და დაშორდა, მაგრამ ის მაინც ვერ ისვენებდა და აწიოკებდა გოგოს. 8 წლის შვილი ჰყავთ, ახლა ბავშვის ნახვაზე ჰქონიათ დავა, რომ არ ანახებდა ბავშვს, დამუქრებია, დაგწვავო, აასრულა ეს მუქარა. დილით ბავშვი სკოლაში წავიდა და ამ დროს მოხდა ეს ტრაგედიაც. ტყუილია, რომ ამბობენ, დამნაშავე მერიაში მუშაობსო, სად მუშაობდა, დახეტიალებდა და ფულს მათხოვრობდა. თათია დედასა და შვილთან ერთად ცხოვრობდა. ამ ოჯახს წლების წინ დიდი ტრაგედია აქვს გადატანილი. მისი ორი და და მამა ავარიაში დაიღუპნენ. ახლა ყველა იმაზე ვლოცულობთ, როგორმე გადარჩეს ეს უკარგესი გოგო”, – ამბობს ახლობელი.
კიდევ ერთი ახლობლის თქმით, პოლიციამ ვერ დაიცვა ახალგაზრდა ქალი. “დაშორების მიუხედავად, თავს არ ანებებდა. მოსვენებას არ აძლევდა. სამჯერ ჰქონდა გამოწერილი შემაკავებელი ორდერი, მაგრამ ხომ ხედავთ, საქმე სადამდე მივიდა. რა უნდა უთხრან მის შვილს სამართალდამცავებმა? ბავშვი გამუდმებით დედას კითხულობს. რომ ჩაესვათ ციხეში, ეს ხომ არ მოხდებოდა. რატომ ვერ იცავს სახელმწიფო ქალებს მოძალადეებისგან?!”.
უფლებადამცველი, ადვოკატი ელისო რუხაძე წლებია იცავს მსხვერპლი ქალების უფლებებს. მისი თქმით, ბოლო დროს სახელმწიფომ შეასუსტა ძალადობის მსხვერპლთა დაცვა. მოძალადეთა უმრავლესობა საპატიმროს 2000-3000-ლარიანი გირაოს სანაცვლოდ ტოვებს.
– უმძიმესი ფაქტები ხდება, მათ შორის ადამიანისთვის ცეცხლის წაკიდების არაერთი შემთხვევა. უმძიმესია სევა შამოიანის საქმე, ეს იყო შოკი – მას შეყვარებულმა ცეცხლი წაუკიდა, მაგრამ სასწაულებრივად გადარჩა გოგო. ის დღემდე რეაბილიტაციას გადის. დამნაშავეს 17 წელი მიუსაჯეს, მაგრამ სააპელაციო სასამართლომ მუხლი გადაუკვალიფიცირა და სასჯელს 5 წელი მოაკლო. დამამძიმებელ გარემოებაში განზრახ მკვლელობის მცდელობისთვის გასამართლებული შალვა გოგოლაძე ახლა ციხეში სხეულის განზრახ მძიმე დაზიანების მუხლით ზის.
თიანეთში შარშან 24 წლის გოგო შვილების თვალწინ ცოცხლად დაწვა ქმარმა. გალინა ნოზაძეს ქმარმა, თემურ ყარალაშვილმა, ბენზინი შეასხა და ცეცხლი წაუკიდა. ქალი დიდხანს ებრძოდა სიკვდილს, მაგრამ დაზიანებები იმდენად მძიმე იყო, გარდაიცვალა. დიდი ბრძოლით მივაღწიეთ, რომ მას უვადო პატიმრობა მიესაჯა. ახლა ეს მესამე ფაქტია…
სახელმწიფო არაფერს აკეთებს ძალადობის პრევენციისთვის, მსხვერპლის დაცვისთვის. ის ტოლერანტულია მოძალადეების მიმართ და უმეტეს შემთხვევაში მათთვის პატიმრობის შეფარდება არ ხდება. გარდა ამისა, იყენებენ ძალიან დაბალ გირაოს, რომლის გადახდა მათთვის მარტივია. ამიტომაც გრძელდება ზემოქმედება მსხვერპლზე, რომელიც ხედავს, რომ ვერ იცავს სახელმწიფო და ბევრი ხშირად გაჩუმებულია, აღარ მიდის პოლიციაში. შემაკავებელი ორდერიც ხშირად ვერ იცავს მსხვერპლს მომეტებული რისკებისგან.
გვაქვს თვითმკვლელობის ბევრი საქმეც, როცა ბავშვებმაც ვერ გაუძლეს ოჯახში ძალადობას ფაქტებს და სიცოცხლე თვითმკვლელობით დაასრულეს. სახელმწიფომ სასწრაფოდ უნდა მიიღოს ზომები პრევენციისთვის, თუნდაც აღკვეთის ღონისძიება შეირჩეს სწორად.
ვინ იცის, დღეში რამდენი ზარი შემოდის ჩემთან, შველას ითხოვენ. ამას წინათ ქალმა დამირეკა დუშეთი რაიონის სოფლიდან. მითხრა, ორი წელია არ მინახავს ჩემი 19 წლის შვილი, რომელიც სხვა ქალაქშია გათხოვილიო. თურმე მშობლებს შვილის ნახვის უფლებას სიძე არ აძლევს, ცოლს დედ-მამის ნაყიდი ტელეფონის გამოყენებასაც უკრძალავს, გაირყვნებაო. გოგოს მხოლოდ ქმრის ტელეფონით და მისი ფეისბუკით სარგებლობის უფლება ჰქონია. მე მთხოვდა, გავყოლოდი, როცა ეს სახელმწიფოს გასაკეთებლია, მაგრამ სად არის სახელმწიფო?
ყოველდღე ასობით ქალზე ძალადობენ. ადრე მოძალადე მამაკაცებს პატიმრობას უსჯიდნენ, დღეს, როდესაც საუბარია მაღალი რისკის მოძალადეზე, როდესაც არის მოკვლის არაერთგზისი მუქარა, სისტემატური ფიზიკური ძალადობა, ასეთ მოძალადეებს 2000-ლარიანი გირაო ვერ შეაჩერებს. აუცილებელია ელექტრონული სამაჯურით აღჭურვა, მანამდე კი მსხვერპლის პროფესიონალურად გამოკითხვა და მიღებული პასუხებით გადაწყვეტილების მიღება. ეს არის გამოსავალი, მაგრამ არ უნდათ – თუ ელექტრონულ სამაჯურს გაუკეთებენ მოძალადეს, მასზე ზედამხედველობა შრომატევადია შსს-სთვის, რადგან მოძალადესა და მსხვერპლს უნდა დააკვირდნენ, ელექტრონული სამაჯურით აღჭურვილი მოძალადე მუდმივად უნდა აკონტროლონ. არ მახსოვს, სამაჯურშებმულ ადამიანს მკვლელობა ჩაედინოს. ეს ფემიციდის თავიდან აცილების უალტერნატივო გზაა.
მივმართავ ქალებს: არ გაჩუმდნენ, რადგან დუმილი ახალისებს მოძალადეს. ძალიან მნიშვნელოვანია საზოგადოებამაც დაუჭიროს მხარი მსხვერპლს, სხვაგვარად არაფერი გვეშველება.
წყარო: კვირის პალიტრა
